Các tổ chức như doanh nghiệp, chính phủ bán trái phiếu để vay tiền từ những người mua. Các nhà đầu tư mua trái phiếu sẽ nhận được tiền lãi từ trái phiếu đó và được hứa hẹn hoàn lại số vốn ban đầu khi nắm giữ trái phiếu đến một thời hạn cụ thể. Ngày đáo hạn sẽ được xác định từ trước và cũng là yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư cần lưu ý khi lựa chọn trái phiếu
Contents
Thời gian đáo hạn của trái phiếu
Các trái phiếu dài hạn có thể tồn tại từ 10 năm, 30 năm đến 100 năm; các trái phiếu ngắn hạn thì trong khoảng từ 1 năm đến 3 năm và các trái phiếu trung hạn có thời gian đáo hạn từ 4 đến 10 năm.
Thời gian đáo hạn càng dài thì rủi ro và tiềm năng lợi nhuận càng cao. Trái phiếu ngắn hạn sẽ ít rủi ro hơn và mang lại lợi nhuận thấp hơn cho nhà đầu tư, số tiền gốc để mua trái phiếu ban đầu sẽ được hoàn trả sớm hơn. Trái phiếu dài hạn có rủi ro lớn hơn đối với nhà đầu tư do rủi ro biến động thị trường lớn hơn trong thời gian dài, nhưng mang lại cho người mua trái phiếu lợi nhuận lớn hơn.
Các biến số của trái phiếu – chẳng hạn như lãi suất, giá cả và hình thức trả lãi – tại thời điểm mua quyết định lợi nhuận cuối cùng mà bạn nhận được khi trái phiếu hết hạn. Có một lưu ý là tổ chức phát hành và người mua trái phiếu có thể thực hiện các thỏa thuận thay thế cho việc nhận tiền gốc khi trái phiếu đáo hạn
Lãi suất khi đáo hạn của trái phiếu
Trái phiếu có thể có suất coupon cố định hoặc lãi suất thả nổi và cũng có thể phải trả luôn một lần khi đến ngày hết hạn.
Nếu bạn mua một trái phiếu với lãi suất cố định, bạn sẽ nhận được các khoản thanh toán lãi suất hàng năm cho đến đáo hạn, tại thời điểm đó bạn sẽ được trả lại mệnh giá của trái phiếu (số tiền mua trái phiếu ban đầu).
Đối với trái phiếu lãi suất thả nổi thì mức lãi suất sẽ được điều chỉnh định kỳ.
Người nắm giữ trái phiếu không nhận được khoản thanh toán lãi suất thường xuyên đối với trái phiếu không trái tức (zero coupon), mà thay vào đó, họ sẽ nhận được một khoản thanh toán vào ngày đáo hạn. Khoản thanh toán một lần bao gồm tiền gốc và tổng số tiền lãi thu được từ trái phiếu dựa trên lãi suất ban đầu. Trái phiếu zero coupon được bán với giá thấp hơn đáng kể so với mệnh giá.
Có thể mua lại trái phiếu trước hạn
Tổ chức phát hành và người mua trái phiếu có thể chọn một số phương án mua lại trái phiếu để hoàn trả khoản đầu tư trước thời hạn. Các tuỳ chọn mua lại này cho phép người mua hoặc người phát hành trái phiếu thay đổi ngày đáo hạn của trái phiếu
Khi một doanh nghiệp mua lại trái phiếu trước hạn, họ thường thanh toán tiền cho trái chủ theo mệnh giá. Điều khoản bán trái phiếu cho phép người mua trái phiếu có quyền bán lại trái phiếu cho công ty phát hành trước thời hạn với giá ấn định.
Trái phiếu chuyển đổi, là trái phiếu doanh nghiệp, cho phép người mua trái phiếu chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu phổ thông trong công ty thay cho việc thanh toán bằng tiền mặt. Một số trái phiếu được thiết kế để bồi thường cho các nhà đầu tư, chẳng hạn như những người mua trái phiếu có thế chấp, dựa trên tuổi thọ trung bình của trái phiếu thay vì ngày đáo hạn được xác định.
Lợi suất của trái phiếu
Lợi suất trái phiếu là khoản lợi nhuận mà bạn kiếm được từ trái phiếu. Khoản tiền này dựa trên giá bạn đã trả để mua trái phiếu và các khoản thanh toán lãi suất bạn nhận được.
Lợi suất hiện tại, được tính bằng cách chia khoản thanh toán lãi suất coupon cho giá mua trái phiếu, đây là lợi suất hàng năm bạn kiếm được dựa trên số tiền bạn đã trả cho trái phiếu.
Lợi suất khi đáo hạn, là khoản lợi nhuận bạn nhận được nếu nắm giữ trái phiếu cho đến khi trái phiếu đáo hạn, dựa trên các khoản thanh toán lãi suất bạn đã nhận, lãi thu được, trừ đi các khoản lỗ và lãi gốc.
Lợi suất để mua lại là lợi nhuận được trả cho các nhà đầu tư đồng ý giữ trái phiếu cho đến khi nó được tổ chức phát hành mua lại hoặc trả hết trước thời hạn của trái phiếu. Một số trái phiếu có lợi suất này có thể được mua lại bất kỳ lúc nào, trong khi những trái phiếu khác bị giới hạn trong các ngày cụ thể hoặc không được mua lại trong những năm đầu tiên sau khi nhà đầu tư mua.