Trái phiếu chiết khấu (discount bond) là một khái niệm không xa lạ đối với các nhà đầu tư trái phiếu. Nhưng thực tế, không phải ai cũng hiểu rõ khái niệm cũng như các đặc trưng của nó. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích về loại trái phiếu chiết khấu này nhé. Theo dõi ngay nào!
Contents
Khái niệm trái phiếu chiết khấu (Discount bond)
Trái phiếu chiết khấu là gì?
Trái phiếu chiết khấu là trái phiếu được phát hành với giá thấp hơn mệnh giá của nó. Hoặc trái phiếu đang được giao dịch với giá thấp hơn mệnh giá trên thị trường thứ cấp.
Từ “chiết khấu” trong “trái phiếu chiết khấu” là để chỉ một cái giá dưới mệnh giá chứ nó không có nghĩa là các nhà đầu tư sẽ thu về nhiều lợi suất hơn là lợi suất thị trường đưa ra.
Tùy thuộc vào thời gian đến ngày đáo hạn mà trái phiếu không được nhận trái tức (Zero coupon bonds) phát hành có thể được chiết khấu rất lớn. Chiết khấu này có khi lên đến 50% hoặc nhiều hơn.
Vì trái phiếu luôn được trả đầy đủ mệnh giá của nó vào thời điểm đáo hạn cho nên những trái phiếu chiết khấu được phát hành dưới mệnh giá. Như trái phiếu không được nhận trái tức, và sẽ tăng giá dần dần khi gần đến ngày đáo hạn. Những trái phiếu này chỉ trả một lần duy nhất cho người sở hữu (mệnh giá khi đáo hạn); khác với những trái phiếu thường được chi trả lãi suất định kỳ.
Một trái phiếu của công ty có nguy cơ vỡ nợ cao có thể được chiết khấu rất nhiều khi giao dịch; lợi suất của nó có thể rất hấp dẫn. Thế nhưng phải đồng ý rằng những trái phiếu này sẽ nhận không về đủ hoặc lãi suất không được chi trả đúng lúc. Cho nên, chúng có tính đầu cơ cao.
Đọc thêm: TRÁI PHIẾU CHIẾT KHẤU LÀ GÌ?
Ví dụ về trái phiếu chiết khấu
Giả sử bạn đã mua một trái phiếu cách đây vài năm nhưng giờ bạn muốn bán nó. Giá trị trái phiếu của bạn rất có thể sẽ thay đổi. Bởi vì thị trường luôn biến động liên tục. Giả sử rằng lãi suất đã tăng từ 5% khi bạn mua trái phiếu ban đầu, lên 10%. Một nhà đầu tư tiềm năng sẽ nhấn mạnh rằng bạn phải khớp với mức lãi suất 10% mới này trước khi mua trái phiếu theo mệnh giá.
Bên cạnh đó, bạn có thể bán trái phiếu của mình với giá thấp hơn ban đầu để khoản chênh lệch khớp với số tiền lãi dự kiến và không phải lo lắng về việc thanh toán lãi suất. Số tiền lãi dự kiến này sẽ khớp với số tiền của phiếu thưởng hàng năm của bạn, tổng cộng trong tất cả các năm thanh toán.
Ví dụ: nếu phiếu giảm giá của bạn là 20 đô la và trái phiếu của bạn có năm năm cho đến khi đáo hạn. Vậy tổng tiền lãi sẽ là Rs. 100. Và nhà đầu tư có thể trả số tiền đó ban đầu ít hơn nhiều cho trái phiếu, thay vì nhận phiếu thưởng. Dù bằng cách nào, trong trường hợp này, bạn giữ một trái phiếu chiết khấu. Và bởi vì lãi suất đã tăng, cho nên giá sẽ thấp hơn giá trị thị trường hiện tại.
Nguyên nhân gây ra giá thấp của trái phiếu chiết khấu
Trái phiếu chiết khấu là đại diện cho cơ hội mua hay bán của nhà đầu tư tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Dưới đây là một số lý do dẫn đến giá trị của trái phiếu chiết khấu bị sụt giảm, bao gồm:
- Lãi suất chênh lệch: Khi lãi suất của công ty phát hành thấp hơn mức lãi suất cơ bản trên thị trường; lúc này nhà đầu tư chấp nhận trả ít hơn cho trái phiếu để nhận được lãi suất tốt hơn.
- Rủi ro vỡ nợ: Các nhà đầu tư dự đoán doanh nghiệp phát hành có nguy cơ không mua lại phần trái phiếu đã bán. Cho nên, họ sẵn sàng bán lại với giá thấp để hạn chế rủi ro vỡ nợ.
- Giảm chỉ số trong xếp hạng tín dụng: Khi mức độ tín nhiệm của đơn vị phát hành trái phiếu chiết khấu giảm. Điều này đồng nghĩa với lượng trái phiếu bán ra trên thị trường thứ cấp cao, gây giảm giá trái phiếu.
So sánh trái phiếu chiết khấu và trái phiếu thông thường
Trái phiếu chiết khấu có những đặc điểm khác biệt so với trái phiếu thông thường. Cụ thể như sau:
Về hình thức phát hành
– Trái phiếu thông thường được phát hành với mệnh giá cố định niêm yết trên trái phiếu.
– Trái phiếu chiết khấu được phát hành với giá bán thấp hơn mệnh giá trên trái phiếu.
Về hình thức chi trả và lãi suất
– Với trái phiếu thông thường: Nhà đầu tư được trả lãi suất định kỳ và thanh toán tiền gốc khi đến kỳ đáo hạn. Mức lãi suất sẽ tùy từng loại trái phiếu. Và sẽ có thỏa thuận cụ thể ngay tại thời điểm mua.
– Với trái phiếu chiết khấu: Nhà đầu tư không được trả lãi định kỳ. Thay vào đó, nhà đầu tư mua vào với giá thấp hơn x% so với mệnh giá trái phiếu; khi đáo hạn sẽ được thanh toán đủ số tiền như trên mệnh giá trái phiếu. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư hưởng lợi suất từ mức chênh lệch giữa giá mua vào và giá bán ra.
Tham khảo: So sánh Thị trường trái phiếu và Thị trường cổ phiếu
Lãi suất của loại trái phiếu chiết khấu
Lãi suất và giá trị trái phiếu có quan hệ nghịch đảo với nhau. Có nghĩa là khi lãi suất tăng, giá trị trái phiếu sẽ giảm và ngược lại. Khi lãi thị trường tăng, đủ để đẩy giá trái phiếu xuống dưới mệnh giá ban đầu gọi là trái phiếu chiết khấu.
Trái phiếu chiết khấu giúp cho các nhà đầu tư bù đắp phần lợi tức hao hụt của trái phiếu so với lãi suất chung trên thị trường. Ví dụ, trái phiếu được bán ở mức 90 đô la, được gọi là trái phiếu chiết khấu khi mệnh giá thực của nó là 100 đô la. Vậy nên, khi trái phiếu được giảm giá hoặc chiết khấu thì lãi suất chiết khấu sẽ nhỏ hơn lợi tức hiện tại.
Đầu tư trái phiếu chiết khấu liệu có rủi ro?
Khi mua trái phiếu chiết khấu, xác suất trái phiếu tăng giá là khá cao. Nếu trái chủ giữ trái phiếu chiết khấu đến thời gian đáo hạn (lãi suất đáo hạn) thì số tiền nhận được tương ứng với mệnh giá in trên trái phiếu.
Lãi suất trái phiếu chiết khấu ngắn hạn và dài hạn có sự khác nhau. Thời gian đáo hạn đối với trái phiếu chiết khấu ngắn hạn là dưới 1 năm. Còn đối với dài hạn là 10 – 15 năm. Hầu hết trái phiếu chiết khấu có kỳ vọng vỡ nợ cao hơn; lợi tức giảm và miễn cưỡng khách hàng mua và sử dụng chúng. Thế nhưng, rủi ro vỡ nợ của trái phiếu chiết khấu dài hạn cao hơn rất nhiều; dựa trên khả năng tài chính của doanh nghiệp phát hành.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư cần cân nhắc các khoản thuế phát sinh khi sở hữu trái phiếu chiết khấu.
Có thể thấy đối với bất kỳ kênh đầu tư nào lợi nhuận luôn đi kèm với rủi ro. Và đầu tư trái phiếu cũng vậy. Bất kỳ quyết định nào cũng mang lại rủi ro và nguy cơ thua lỗ đối với các nhà đầu tư. Ngoài ra, đây là loại trái phiếu chủ yếu được phát hành ở các thị trường lớn cho nên kiến thức, tầm nhìn và khả năng dự đoán đối với một nhà đầu tư là rất quan trọng.
Lời kết về trái phiếu chiết khấu
Mong rằng với những thông tin trên đây về trái phiếu chiết khấu (Discount Bond); nhà đầu tư đã nắm rõ về khái niệm, bản chất và sự khác nhau của trái phiếu chiết khấu và trái phiếu thông thường. Giống như các trái phiếu khác; rủi ro của loại trái phiếu này phụ thuộc phần lớn vào tình hình tài chính của đơn vị phát hành. Cho nên, các nhà đầu tư cần cẩn thận trong việc lựa chọn doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Đồng thời nên trang bị những kiến thức về đầu tư cần thiết để giảm thiểu nguy cơ lỗ vốn. Chúc tất cả mọi người sẽ thành công với chiến lược đầu tư của mình nhé!
Bài viết tham khảo: