Hiện nay, đầu tư trái phiếu là một kênh đầu tư phát triển trên thị trường chứng khoán và được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Trong đó, trái phiếu chính phủ đang được đánh giá là kênh đầu tư an toàn và khá ổn định. Vậy trái phiếu chính phủ là gì?. Những lợi ích khi đầu tư trái phiếu Chính phủ?. Cùng tham khảo bài viết dưới đây để tìm câu trả lời nhé!
Contents
Trái phiếu chính phủ là gì?
Trái phiếu chính phủ (Tiếng Anh: Government Bonds). Đây một loại trái phiếu do chính phủ phát hành, có thời hạn, có mệnh giá và lãi suất. Chính phủ dùng trái phiếu để huy động vốn cho nhà nước có thêm ngân sách. Hay có thể hiểu một cách đơn giản, trái phiếu chính phủ chính là cách thức để nhà nước vay vốn cho ngân sách. Cho nên, nhà nước phải trả nợ và thực hiện những quyền lợi với người sở hữu trái phiếu chính phủ.
Tham khảo: TRÁI PHIẾU CHIẾT KHẤU LÀ GÌ?
Phân loại trái phiếu chính phủ
Sau khi hiểu được trái phiếu chính phủ là gì?. Bạn cần tìm hiểu về các loại trái phiếu chính phủ hiện nay. Trái phiếu chính phủ được phân thành 03 loại dựa theo đối tượng phát hành. Đó là : Trái phiếu chính phủ, trái phiếu được chính phủ bảo lãnh; và trái phiếu chính quyền địa phương.
Trái phiếu chính phủ
Chính phủ thường phát hành trái phiếu để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của ngân sách nhà nước. Cũng như để huy động tiền nhàn rỗi của người dân; và các tổ chức kinh tế khác. Trái phiếu chính phủ là tên gọi chung của các loại trái phiếu mà kho bạc Nhà nước phát hành.
Chính phủ phát hành trái phiếu nhằm mục đích huy động vốn để bù đắp thiếu hụt ngân sách nhà nước. Hoặc đầu tư xây dựng các công trình, dự án trọng điểm,…Nguồn thanh toán trái phiếu chính phủ được lấy từ ngân sách nhà nước hoặc lấy từ nguồn vốn thu hồi trực tiếp từ các công trình được đầu tư. Từ nguồn vốn phát hành trái phiếu chính phủ mang lại. Bởi vì được đảm bảo trả nợ bằng nguồn vốn của ngân sách nhà nước nên trái phiếu chính phủ có tính an toàn cao.
Căn cứ vào kỳ hạn và mục đích phát hành, có những loại trái phiếu chính phủ sau: Trái phiếu kho bạc, Tín phiếu kho bạc, trái phiếu công trình, trái phiếu ngoại tệ,..
Trái phiếu được chính phủ bảo lãnh
Là những chứng khoán nợ do doanh nghiệp phát hành với mục đích huy động vốn cho các công trình theo chỉ thị của chính phủ. Và được chính phủ cam kết thanh toán đúng hạn trước các nhà đầu tư. Trường hợp tổ chức phát hành không thực hiện nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi khi đến hạn; thì chính phủ sẽ chịu trách nhiệm trả nợ thay.
Trái phiếu chính quyền địa phương
Là chứng khoán nợ do chính quyền địa phương phát hành. Mục đích là nhằm huy động vốn đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội của từng địa phương. Trái phiếu này có thời hạn, mệnh giá, có lãi và xác nhận nghĩa vụ trả nợ của chính quyền địa phương với người sở hữu trái phiếu.
Đặc điểm của trái phiếu chính phủ
Đối với mỗi loại trái phiếu nó đều có những đặc điểm riêng biệt. Dưới đây là các đặc điểm của trái phiếu chính phủ:
Chủ thể phát hành
Trái phiếu Chính phủ được phát hành từ Bộ tài chính. Và Bộ tài chính sẽ ủy quyền cho Kho bạc nhà nước để phát hành trái phiếu dưới dạng đấu thầu. Các doanh nghiệp, tổ chức tài chính được bảo lãnh Chính phủ, ngân hàng nhà nước là chủ thể phát hành trái phiếu.
Mệnh giá của trái phiếu Chính phủ được bán với giá 100.000 đồng và bội của 100.000 đồng.
Tìm hiểu thêm: Trái phiếu cấp đầu tư có tác dụng như thế nào với nhà đầu tư?
Lãi suất của trái phiếu chính phủ
Lãi suất của trái phiếu chính phủ thấp hơn so với các loại hình đầu tư khác. Nhưng trái phiếu chính phủ được coi là ít rủi ro, an toàn nhất. Lãi suất của trái phiếu chính phủ bao gồm:
- Lãi cố định: Được tính theo tỷ lệ phần trăm cố định. NĐT sẽ nhận được số tiền lãi giống nhau vào mỗi tháng hoặc mỗi năm.
- Lãi thả nổi: Có sự khác nhau phụ thuộc vào thị trường trái phiếu. Lãi suất này cũng có 2 loại là: lãi suất tăng dần (tăng trong một thời gian nhất định); và lãi suất có thể điều chỉnh (lãi gắn với lãi thị trường).
Về phương thức phát hành
- Trái phiếu phát hành trực tiếp: Được phát hành trực tiếp qua kho bạc của nhà nước.
- Trái phiếu phát hành qua trung gian: Trái phiếu được phát hành qua các tổ chức trung gian tài chính: công ty bảo hiểm, công ty tài chính, ngân hàng thương mại. Với phương thức này, trung gian sẽ được hưởng một phần phí phát hành theo như chính phủ quy định.
- Trái phiếu phát hành bằng hình thức đấu thầu: Những thành phần tham dự và tổ chức đấu thầu sẽ do chính phủ và ngân hàng nhà nước cùng thỏa thuận và quy định.
Đồng tiền phát hành của trái phiếu chính phủ
- Trái phiếu chính phủ luôn được phát hành, thanh toán bằng đồng tiền Việt Nam (VND).
- Nếu bạn mua trái phiếu bằng vàng, tiền nước ngoài thì sẽ được phát trái phiếu chuyển đổi sang đồng Việt Nam.
Ai được mua trái phiếu chính phủ?
Những người có thể mua trái phiếu chính phủ bao gồm:
- Người Việt Nam sống trong nước hoặc làm việc tại nước ngoài; người nước ngoài đang sống và làm việc tại Việt Nam.
- Các doanh nghiệp Việt Nam bao gồm mọi lĩnh vực. Bên cạnh đó, còn có các công ty bảo hiểm, công ty tài chính; tổ chức thương mại, ngân hàng thương mại, quỹ đầu tư,…
- Những công ty hoặc tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài hiện đang hoạt động tại Việt Nam. Và nếu được Bộ Tài chính chấp thuận.
- Toàn thể người dân.
Lãi suất trái phiếu chính phủ
Lãi suất của trái phiếu chính phủ được Chính phủ bảo lãnh. Và được phát hành theo lãi cố định; lãi suất chiết khấu hoặc lãi suất thả nổi tùy theo phương án phát hành.
Đọc thêm: So sánh Cổ phiếu ưu đãi và Trái phiếu
Một số quyền lợi của người mua trái phiếu
- Người mua trái phiếu được quyền chọn trái phiếu với số lượng tùy ý và thích hợp với mình.
- Trái phiếu được phép sử dụng để làm tài sản trong việc cầm cố, thế chấp. Thế nhưng, người mua không được sử dụng trái phiếu để thay thế tiền trong việc lưu thông hoặc nộp thuế.
Ưu điểm của Trái phiếu Chính phủ là gì?
- Mức độ rủi ro thấp: Trong thị trường chứng khoán, trái phiếu Chính phủ, luôn được xem là một ví dụ điển hình về yếu tố bảo mật và tỷ lệ rủi ro rất nhấp. Ngoài ra, trái phiếu này còn cung cấp cho nhà đầu tư một khoản thu nhập ổn định khi nhà đầu tư được hưởng trong thời gian nắm giữ.
- Mức độ tin cậy: Với các chủ thể phát hành ra trái phiếu khác, nhà đầu tư sẽ phải tìm hiểu về chủ thể đó, khả năng chi trả… để đảm bảo độ an toàn trong quá trình sinh lời. Nhưng đối với trái phiếu Chính phủ thì nhà đầu tư sẽ được đảm bảo mức độ tin cậy bởi uy tín của Nhà nước; chính xác là ngân sách nhà nước. Cho nên so với các chủ thể phát hành khác thì nhà đầu tư sẽ có lòng tin hơn rất nhiều.
- Thông tin nắm bắt được: Các thông tin về trái phiếu Chính phủ sẽ được cập nhật liên tục, hàng ngày trên Cổng thông tin điện tử của Sở Giao dịch chứng khoán. Những thông tin này của trái phiếu Chính phủ sẽ được niêm yết công khai.
- Chọn lọc nhà đầu tư: Không phải chủ thể nào cũng có thể mua Trái phiếu Chính phủ. Khi mua trái phiếu Chính phủ nhà đầu tư sẽ thông qua hình thức đấu thầu hoặc trái phiếu sẽ được phát hành trực tiếp cho ngân hàng nhà nước. Qua hình thức này chủ thể ban hành sẽ chọn lựa những nhà đầu tư đủ điều kiện để thực hiện các giao dịch tiếp theo.
- Được miễn khoản thuế thu nhập cá nhân: khoản lợi nhuận thu được từ trái phiếu này không phải chịu mức thuế thu nhập cá nhân.
- Thanh khoản cao: Trong trường hợp nhà đầu tư không còn nhu cầu tiếp tục sở hữu trái phiếu này và muốn rút vốn; thì nhà đầu tư có thể thực hiện nghiệp vụ chuyển nhượng, cầm cố lại trái phiếu này thông qua các sàn giao dịch; sang tay hay bán lại cho các tổ chức tài chính, ngân hàng.
- Đa dạng hóa các danh mục đầu tư: Việc bổ sung các loại chứng khoán Chính phủ vào danh mục đầu tư của mình; nhà đầu tư có thể đa dạng hóa kênh đầu tư và nguồn tiền để hạn chế rủi ro cho tài sản đầu tư của mình.
Nhược điểm của Trái phiếu Chính phủ là gì?
- Mức lợi tức của trái phiếu chính phủ khá thấp. Trong khi bạn hoàn toàn có thể sử dụng vốn của mình đầu tư vào nhiều sản phẩm chứng khoán; hay kênh đầu tư khác lợi nhuận hơn. Đây là loại tài sản chứng khoán phù hợp với nhà đầu tư an toàn. Và muốn tích trữ số tiền của mình.
- Quy trình: Quy trình để đầu tư vào trái phiếu Chính phủ không đơn giản; sẽ phải trải qua quá trình như Luật đã quy định. Điều quan trọng là không phải nhà đầu tư nào cũng đủ điều kiện để có thể mua được trái phiếu Chính phủ.
Nguồn vốn trái phiếu chính phủ là gì?
Khi tham gia vào trái phiếu chính phủ đã có không ít nhà đầu tư thắc mắc về vốn trái phiếu này là gì. Để đưa ra được lời giải đáp thỏa đáng nhất cho vấn đề này, trước tiên chúng ta cần hiểu về mục đích của trái phiếu chính phủ là gì. Bởi lẽ chính mục đích phát hành trái phiếu này đã lý giải cho nguồn vốn của nó bắt nguồn từ đâu.
Mục đích của trái phiếu chính phủ là gì?
Ngoài việc phát hành trái phiếu chính phủ để nhà đầu tư có cơ hội đa dạng hóa danh mục của mình. Mục đích của trái phiếu này còn nhằm huy động nguồn vốn để phát triển cơ sở hạ tầng; và tài trợ cho việc chi tiêu Chính phủ.
Theo Điều 4 Nghị định 01/2011/NĐ-CP về mục đích phát hành trái phiếu Chính phủ như sau:
a) Đầu tư phát triển kinh tế – xã hội thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương; áp dụng theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước;
b) Bù đắp thiếu hụt tạm thời của ngân sách nhà nước từ vay trái phiếu ngắn hạn;
c) Cơ cấu lại khoản nợ, danh mục nợ Chính phủ;
d) Cho doanh nghiệp, tổ chức tài chính, tín dụng; chính quyền địa phương vay lại theo quy định của pháp luật;
đ) Các mục đích khác nhằm bảo đảm an ninh tài chính quốc gia.
Vốn trái phiếu chính phủ là gì?
Qua những gì đã cung cấp ở trên bạn có thể hiểu rằng, vốn của trái phiếu này chính là số tiền mà nhà đầu tư đã bỏ ra để mua trái phiếu. Bên phát hành trái phiếu sẽ là chính phủ (bên vay). Và bên mua trái phiếu sẽ là nhà đầu tư (bên cho vay). Khoản lãi suất hàng kỳ mà nhà đầu tư nhận được sẽ là phần cổ tức mà chính phủ phải trả.
Đã có không ít người lầm tưởng trái phiếu chính phủ chính là tài sản mà họ sẽ nhận được khi đầu tư. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đây chính là nguồn vốn mà chính phủ sẽ sử dụng cho những mục đích chung nhất.
Bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về khái niệm trái phiếu chính phủ; phân loại và đặc điểm của loại trái phiếu này. Bạn có thể trau dồi những kiến thức; kinh nghiệm cho bản thân và có kế hoạch đầu tư tối ưu cho bản thân nhất nhé. Chúc bạn đầu tư thành công!
Bài viết tham khảo: